Cột Anten ngụy trang hay ăngten mỹ thuật – sinh thái phù hợp cho kiến trúc hạ tầng đô thị, phù hợp với kiến trúc, thiết kế hơn. Bên cạnh đó, đem lại hiệu quả cao trong việc cung cấp, lắp đặt các trạm BTS hiệu quả, thẩm mỹ khi sử dụng anten ngụy trang

Tính thẩm mỹ, mỹ quan của trạm BTS khi sử dụng anten ngụy trang

Một giám đốc sân golf chia sẻ, lâu nay khách hàng (đa phần là các vip và các doanh nhân) than phiền hay mất sóng di động khi vào khu sân golf, tuy nhiên nếu sân golf để các mạng vào lắp trạm thì cảnh quan đang được chăm chút rất kỹ sẽ bị làm xấu đi. Vậy làm thế nào để giải quyết vấn đề này?

Bùng nổ trạm thu phát sóng (BTS hoặc Repeater)

Sau hơn 15 năm phát triển, với 6 mạng di động, con số trạm thu phát sóng di động (BTS hoặc Repeater) hiện nay đã hơn 25.000 trạm (chưa kế các mạng vô tuyến nội thị khác như Cityphone, Daphone…). Với sự cạnh tranh khốc liệt đang diễn ra trên thị trường viễn thông, các mạng phải đang gia tăng số BTS với một tốc độ chóng mặt nhằm chứng tỏ sự vượt trội về tầm vóc và vùng phủ sóng của mình với khách hàng.

Ba mạng đang dẫn đầu là Viettel, Mobifone, Vinaphone đều có kế hoạch sẽ tăng số trạm từ vài ngàn đến cả chục ngàn trạm trong năm nay. HT Mobile đã chuẩn bị trở lại với 5000 trạm BTS mới. Mạng GTel thuộc Bộ Công An chuẩn bị ra đời cũng không thể thấp hơn số này. Sự đầu tư BTS của 2 mạng còn lại S-Fone và EVN Telecom cũng phải ở con số vài ngàn cho vài năm tới. Thêm vào đó, sang năm 2009, khi kết quả thi tuyển 3G được công bố, 4 mạng trúng tuyển sẽ phải triển khai thêm hệ thống 3G theo cam kết trong hồ sơ ứng tuyển. Khi đó, lại thêm hàng chục ngàn cây anten được dựng lên để phủ sóng 3G (có thể dùng chung cột, nhưng anten 3G thì phải khác 2G).

Như vậy, con số cột anten ở Việt nam trong 1, 2 năm tới sẽ không ít hơn 50.000 trạm, một con số … khổng lồ! (nếu bình quân cho 64 tỉnh thành sẽ gần 800 trạm mỗi tỉnh). Có thể nói, ít có nước nào có mật độ trạm nhiều như Việt nam. Hai thành phố chính tập trung nhiều nhất vẫn là Sài Gòn và Hà Nội. Nhiều khu vực dân cư chỉ đứng một chổ có thể đếm hơn 7, 8 trụ anten bao quanh. Không khó để chỉ ra đâu là nguyên nhân của tình trạng này: số nhà cung cấp nhiều, mức độ cạnh tranh trên thị trường rất cao, dân số Việt Nam đông trong khi diện tích không lớn, ít có sự hợp tác sử dụng chung cột anten…

Kiến trúc, cảnh quan bị đe dọa bởi trạm thu phát sóng di động BTS

Với sự xuất hiện của một lượng lớn cột anten phát sóng di động thế này, kiến trúc nhà cửa và cảnh quan chung, từ thành phố đến các vùng nông thôn đã bị tác động rất tiêu cực. Ở các đô thị, nhìn đâu cũng thấy cột anten lởm chởm trên các nóc nhà. Kiến trúc ngôi nhà bị biến dạng không còn hình dáng ban đầu khi không thể nhận ra đây là nhà ở hay … trạm anten.

Theo một số chuyên gia quy hoạch đô thị, các trụ sắt anten này là sự ô nhiễm cảnh quan (visual pollution), nó sẽ phá hỏng giá trị mỹ quan tự nhiên của khu vực hay quần thể xung quanh. Điều này dễ nhận thấy nhất là tại các khu du lịch, sân golf, resort hay công viên. Việc xuất hiện các trụ sắt này sẽ làm phá hỏng hình ảnh đẹp đẽ của tổng thể cả khu vực.

Đối với các khu di tích lịch sử, các thắng cảnh quốc gia như các lăng tẩm Huế, chùa Hương, Hội An, Hạ Long… thì việc xây dựng các công trình ảnh hưởng đến tầm nhìn hay cảnh quan chung quanh là một sự vi phạm pháp luật.

Rất tiếc là điều này đã không được các nhà quản lý đô thị, hay quản lý văn hóa xem xét thấu đáo. Không có khu di tích hay thắng cảnh nào là thiếu sóng di động và dĩ nhiên, kèm theo đó là những trụ anten chĩa vào cảnh quan.

Một giải pháp ngụy trang phù hợp kiến trúc trạm thu phát sóng di động anten ngụy trang

Một trưởng phòng của một mạng lớn đau đầu cho biết: “Theo yêu cầu của thị trường và của cấp trên, kế hoạch yêu cầu cần phải xây dựng hàng ngàn trạm BTS trong năm nay và năm tới. Tuy nhiên việc tìm kiếm địa điểm hiện tại đang rất khó khăn do yêu cầu ngày càng cao của người dân về sức khỏe và mỹ quan, chưa kể các đòi hỏi về thủ tục xin phép của chính quyền địa phương. Các khu vực như Quận 1, Phú Mỹ Hưng… rất khó để chúng tôi triển khai trạm trong khi lưu lượng hiện tại đang quá tải. Nếu không lắp thêm trạm BTS mới, liên lạc của các thuê bao tại các khu vực này sẽ bị ảnh hưởng rất lớn.”

Mâu thuẫn giữa việc triển khai BTS với phản ứng của người dân và chính quyền địa phương là vấn đề phổ biến của các nhà mạng ở tất cả các quốc gia, nhất là tại các nước phát triển như châu Âu và Hoa Kỳ do yêu cầu của người dân và chính quyền rất khắc khe. Theo đó, chi phí để dựng 1 trạm BTS ở Mỹ nhiều khi lên đến hàng trăm ngàn thậm chí cả triệu đôla cho rất nhiều các chi phí như giấy phép, thiết bị, kiến trúc, xây dựng

Để giải quyết vấn đề mỹ quan, các giải pháp ngụy trang hoặc thiết kế mỹ thuật cho cây anten đã được đưa ra từ năm 1992 tại Mỹ. Theo đó các cột anten đã được hóa trang thành nhiều hình dạng khác nhau: cột cờ, cột thánh giá, tháp chuông, ống khói, lan can sân thượng, cột đèn, cột đồng hồ, tháp nước, biển quảng cáo… Phổ biến nhất là được ngụy trang thành những cây xanh đủ loại tùy môi trường xung quanh: cây cọ, cây dừa, cây long não, cây thông, cây tre… Chính quyền ở nhiều nơi đã ban hành các quy định bắt buộc các cột anten phải được dấu đi hoặc ngụy trang để phù hợp với cảnh quan chung quanh. Đối với những trạm hiện hữu, trong thời hạn nhất định, phải thay thế bằng cột anten ngụy trang. Nhờ vậy, theo tờ Time, tỉ lệ cột anten được ngụy trang ở Mỹ đã lên đến hơn 25%.

Những nhà cung cấp anten ngụy trang, trạm BTS ngụy trang ở Việt Nam

Chi phí các hãng di động bỏ ra sẽ gia tăng nhưng vì mục tiêu lâu dài của cộng đồng và đất nước, hầu hết các nước đã thực hiện biện pháp ngụy trang này. Trong khi đó, tại Việt nam, một thị trường có lượng thuê bao lớn và số trạm anten dày đặc, lại chưa hề có một cột ngụy trang thực sự nào. Do đó, việc đi đầu trong xu hướng thì Công ty Cổ phần Viễn Thông Thiên Phúc đang phân phối những dòng sản phẩm trên.

Theo chúng tôi, yêu cầu về mỹ quan này cần sớm được các cơ quan chức năng, ban quản lý các khu dân cư và các nhà cung cấp dịch vụ đưa vào khi lập trạm trong giai đoạn triển khai xây dựng hiện nay. Đặc biệt là trong dự thảo Luật Viễn Thông đang được soạn thảo, vấn đề mỹ quan này cần được đưa vào để thúc đẩy các mạng phải tuân thủ nghiêm ngặt. Về lâu dài, các mạng phải nắm bắt sớm vấn đề này vì đây là xu hướng tất yếu, nếu để từ từ mới đầu tư thì chi phí thay thế, gỡ bỏ trụ cũ càng gia tăng, kinh nghiệm từ Trung quốc đã cho thấy rõ điều này.

Việc ngụy trang, làm đẹp cho cột sẽ có lợi không chỉ cho người dân và cảnh quan nói chung mà còn cho chính các mạng nữa. Người dân không còn thấy bóng anten chĩa vào mình, cảm giác của họ sẽ thấy an toàn hơn. Giúp giảm đi những khiếu nại sóng di động ảnh hưởng đến sức khỏe người dân và các tranh chấp liên quan đến trạm thu phát sóng di động như đang xảy ra tại một số vùng của Việt nam.